Impact story: casus woningmarkt

Jaap van Velzen is socioloog, tekstschrijver en creatief ondernemer. Hij houdt zich graag bezig met open data en toepassingen met open data.  Zo legde hij het verband tussen verschillende data en procesonderdelen binnen de woningmarkt. Een actueel onderwerp waar tegenwoordig veel over wordt gesproken, in het nieuws maar ook binnen kenniskringen en op de werkvloer. We vroegen Jaap naar zijn casus met betrekking tot de woningmarkt.

Kun je jezelf even kort voorstellen? Wie ben je en waar werk je?

Mijn naam is Jaap van Velzen. Ik ben socioloog, tekstschrijver en creatief ondernemer. Ik beschouw mezelf onder meer als ‘dataspotter’, een hobby met vele mogelijkheden en vergezichten op allerlei gebieden. Ik heb een eigen organisatie-/adviesbureau in Vlissingen (Brain Management International). Daarnaast ben ik inmiddels met pensioen.

Aan welke toepassing heb je gewerkt?

Ik heb de laatste tijd een analyse gemaakt van zoveel mogelijk aspecten van het functioneren van de woningmarkt. Doel hiervan is het schrijven van artikelen en verheldering bieden aan belangstellenden. 

Voor wie heb je dat gedaan en waarom?

De woningmarkt is een nationaal bespreekbaar onderwerp, maar ik had nog niemand de verschillende data en procesonderdelen, met elkaar in verband zien brengen. Daarom ben ik het zelf gaan doen. Er komt in ieder geval een artikel richting een koepel van woningcorporaties waarvoor ik nu schrijf. En mijn eigen inzichten over een aantal oplossingsrichtingen, heb ik inmiddels kunnen verstevigen.

Welk probleem los je daarmee op?

Mogelijk komt er meer richting in het debat – dat tot nu toe vooral bestaat uit oneliners – bijvoorbeeld over het huidige tekort aan woningen. Terwijl de CBS-data over 2020 een leegstand van 345.000 woningen laten zien, maar tegelijkertijd ook niemand de al jaren gehanteerde planningsprognoses ter discussie stelt.

Wat betekent deze analyse voor de geïnteresseerden?

Hij/zij kan inzicht krijgen in diverse aspecten van de markt, afhankelijk van de doelen waarmee men informatie zoekt. Denk aan de relatie tussen vraag en aanbod van woningen, regionale verschillen, het gemiddelde woonoppervlak, inzicht in de woningleegstand (ook voor woningzoekenden), de omzetsnelheid van huurwoningen per woningcorporatie, het verhuisgedrag, inzicht in investeringen in bouw en onderhoud, in woon- werklocatie combinaties, in daadwerkelijke bouwbehoeften en - stromen voor verschillende leeftijdsgroepen en in productiecijfers van corporaties en projectontwikkelaars. 

Welke data gebruik je hiervoor?

Ik heb hiervoor data gebruikt van o.a.: Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), Centraal Plan Bureau (CPB), Raad voor de Leefomgeving & Infrastructuur (RLI), data.overheid.nl, gemeenten, provincies, autoriteit woningcorporaties, waarborgfonds sociale woningbouw en meer. Zie ook onderstaande links ter verduidelijking:
•    https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/-statline, 
•    https://corporaties.datawonen.nl/, 
•    https://www.waarstaatjegemeente.nl,  
•    https://aedesdatacentrum.nl/, 
•    https://www.woningmarktbeleid.nl/onderwerpen/woondeals.

'Er bestaan behoorlijk veel verschillende dataformaten, wat het soms lastig maakte om erachter te komen met welke software ik deze data kon ontsluiten'.

Elk project kent ook uitdagingen. Waar liep jij tegenaan?

Er bestaan behoorlijk veel verschillende dataformaten, wat het soms lastig maakte om erachter te komen met welke software ik deze data kon ontsluiten. Dit heeft al met al meer tijd gekost om te komen waar de analyse nu is.

Wat is je persoonlijke band met het onderwerp?

Ik houd me al jaren actief bezig met hoe mensen hun woning en woonomgeving beleven en hoe ze met elkaar communiceren in openbare ruimtes. Woningen, infrastructuur, toegankelijkheid en mobiliteit vormen hierin onmisbare onderdelen. Ik richt me dan ook sterk op integraal beleid. Als je dat kan stimuleren door middel van dataverzameling en dito uitwisseling is dat een pré. En ik ben permanent nieuwsgierig naar de data-informatie achter allerlei nieuwsitems, conclusies van onderzoekers of politieke uitspraken. Zeker als daarin niet onderbouwde percentages of gemiddelden worden genoemd. En tot slot daag ik mezelf graag uit om anderen uit te leggen wat data zijn en wat je er allemaal mee kan doen. De term data op zich zegt niet iedereen altijd iets.

What's next? Wat staat er op de planning op het gebied van data?

Ik heb geen specifieke planning op dit terrein. Ik blijf mijn datakennis en inzichten voortdurend testen aan de maatschappelijke werkelijkheid…en ik probeer daarnaast mijn technische vaardigheden te vergroten.

Wat kan Data.Overheid.nl voor je betekenen? Waar heb je behoefte aan?

Data.overheid.nl beschouw ik als een inspirerende (leer-)omgeving voor mijn inzichten in de beschikbaarheid, bewerking, samenhang en mogelijkheden van hergebruik van open data.

Als mensen na het lezen behoefte hebben aan meer informatie, waar kunnen ze dan terecht?

Ik ben bereikbaar per e-mail op bmi@brainman.nl.

Meepraten over de impact van data?

Word gratis lid van onze data communities, binnen 1 minuut heb je een account aangemaakt en praat je mee op: www.datacommunities.nl.