Trend van broedvogels: trendbeoordeling

In deze tabel wordt een overzicht gegeven van de trends van alle inheemse regelmatig in Nederland broedende vogelsoorten waarvoor een betrouwbare landelijke trend kan worden berekend. Tevens bevat deze tabel de (meetkundig) gemiddelde trend van alle in deze tabel genoemde soorten. Trends zijn weergegeven vanaf 1990 of vanaf het eerste jaar ná 1990 waarvan betrouwbare tellingen van de betreffende soort beschikbaar zijn. Trends zijn tevens weergegeven over de laatste 12 jaar.

De landelijke trend van broedvogels is gebaseerd op verschillende typen steekproef-tellingen waarvan de gegevens gecombineerd worden. De basis van de tellingen wordt gevormd door territoriumkarteringen in meetpunten van circa 50-200 ha, waarbij territoria van broedparen worden bepaald door herhaalde bezoeken van de meetpunten in het broedseizoen. Het aantal territoria wordt geteld. Er zijn echter ook aanvullende methoden voor soorten waarvoor deze methode minder of niet geschikt is, bijvoorbeeld punttellingen voor stadsvogels.

De trends worden in deze tabel weergegeven aan de hand van de trendclassificatie. Deze wordt bepaald over een reeks van jaren met behulp van de jaarlijkse indexcijfers van de soorten. Indexcijfers per jaar hebben een brede betrouwbaarheidsmarge, waardoor op grond van de vergelijking van indexcijfers niet zonder meer geconcludeerd kan worden of een soort significant in aantal is toe- of afgenomen. Of de populatie van een soort is toe- of afgenomen, wordt daarom apart berekend over de hele reeks van jaren en de meest recente periode van 12 jaar. De toe- of afname wordt vervolgens geclassificeerd als sterk, indien de gemiddelde jaarlijkse verandering méér dan 5% bedraagt of matig als de verandering ook kleiner kan zijn dan 5%. Indien geen toe- of afname kan worden aangetoond maar de gemiddelde jaarlijkse verandering kleiner of gelijk is aan 5%, dan wordt deze beoordeeld als stabiel. Dat niet kunnen aantonen van een toe- of afname speelt wanneer rekening houdend met de betrouwbaarheidsmarge er zowel een toe- of afname kan zijn en het verschil tussen de uiterste waarden waartussen de gemiddelde jaarlijkse verandering zich, rekening houdend met de betrouwbaarheidsmarge, kleiner of gelijk is aan 10%. Wanneer geen toe- of afname kan worden aangetoond en de trend ook niet als stabiel kan worden beschouwd, dan wordt deze geclassificeerd als onzeker. Indexcijfers per jaar worden in een afzonderlijke tabel weergegeven (zie paragraaf 3. Koppelingen naar relevante tabellen en artikelen).

Status van de cijfers: Ieder jaar komen nieuwe telgegevens beschikbaar die worden verwerkt bij de (her-)berekening van trends. Door deze toegevoegde jaarcijfers en eventuele nalevering van telgegevens van voorgaande jaren kunnen de trendclassificaties bij updates veranderen. Dit kan met name het geval zijn voor de trendclassificatie over de laatste 12 jaar, omdat de periode waarover de berekening plaatsvindt verschuift.

Wijzigingen per 25 oktober 2023: Trendclassificaties van het jaar 2022 zijn toegevoegd. In de tabel zijn vijf extra soorten (Bijeneter, Pontische meeuw, Rode Wouw, Wespendief en Zeearend) opgenomen.

Wijzigingen per 4 november 2022 Trendclassificaties van 2021 zijn toegevoegd. Bij de trendberekeningen is gebruik gemaakt van verbeterde populatiegegevens van broedvogels in de vogelatlas van 2018 (zie paragraaf 3). Deze hebben geleid tot herschikking van deelgebieden van Nederland en wijzigingen in de onderlinge weging van de telresultaten in die gebieden. Deze weging vindt plaats ter correctie van verschillen in steekproefdichtheid in de deelgebieden. Hoewel indexwaarden van een groot deel van de soorten in grotere mate gewijzigd zijn dan gebruikelijk bij een actualisatie, heeft dit voor de trendclassificaties in deze tabel nauwelijks gevolgen.

Wanneer komen er nieuwe cijfers? De tabel wordt jaarlijks geactualiseerd. De eerstvolgende update verschijnt in oktober 2024.