Verslagen gehouden gebruikersbijeenkomsten

Verslag gebruikersbijeenkomst 12 april 2019

Op vrijdag 12 april 2019 hield het Nationaal dataportaal van de Nederlandse overheid, data.overheid.nl, haar eerste gebruikersbijeenkomst in het jaar 2019. De bijeenkomst was goed bezocht. Het publiek was zeer divers van rijksoverheid tot academici, van decentrale overheden tot de gebruikers van data van de overheid. Een bijeenkomst waarin, zoals vanouds, veel praktische informatie over data met elkaar werd uitgewisseld.

De gebruikersbijeenkomst was in opzet vergelijkbaar met de vorige bijeenkomst. Namelijk een plenair gedeelte gecombineerd met diverse interactieve workshops. Met als bedoeling het nog interactiever te maken en de workshops beter te laten aansluiten bij de behoeften van de aanwezigen.

De bijeenkomst begon met een update met de laatste stand van zaken vanuit data.overheid.nl. Jelle Verburg, product owner data.overheid.nl, ging onder andere in op het nieuwe design van data.overheid.nl, de implementatie van DCAT 1.1, de inzet op referentie- en high value datasets en de activiteiten die in 2019 verder worden ondernomen.  

Vervolgens gaven Raymond Chaudron en Gert Meeder een interessante presentatie over open data bij De Nederlandsche Bank. Sinds begin 2019 publiceert DNB haar data ook op data.overheid.nl. Tevens werd er dieper ingegaan over het belang van open data bij DNB en het vergroten van het bereik van de data.

Na het plenaire gedeelte van de gebruikersbijeenkomst konden de aanwezigen kiezen uit drie workshops, namelijk:

- Gerard den Heyer (NVWA/CTGB): 2 organisaties met 1 set open data & API's Gerard den Heyer ging, namens het CTGB, dieper in op het gebruik van API’s binnen de organisaties en het delen van data.

- Richard de Boer (Oberon): toepassing open data. Richard de Boer presenteerde, namens Oberon, de toepassing die zij met open data van de overheid hebben gemaakt. De app ‘Voordat het nieuws was’ bleek een interessante toepassing te zijn waar diverse databronnen met elkaar waren gecombineerd rondom het koppelen van nieuwsberichten en open stateninformatie. In een interactieve workshop werd deze toepassing nader toegelicht en besproken.

- Jelle Verburg (KOOP): impact van open data. Jelle Verburg nam, namens data.overheid.nl, de aanwezigen mee in de plannen van data.overheid.nl voor het meten van impact van open data. In deze workshop werd de aanwezigen iets verteld over hoe andere landen impact meten en laten zien. Vervolgens konden de aanwezigen input aangeven over de concrete invulling van het meten van impact op data.overheid.nl.

Na de eerste workshopronde volgde de tweede workshopronde. Bestaande uit:

- Willem ter Berg & Agethe Derkse (gemeente Nijmegen): open data bij de gemeente Nijmegen. Willem & Agethe namen de aanwezigen mee in een verhaal over open data in Nijmegen. De aanwezigen werden getrakteerd op een interessante presentatie over de ontwikkeling die in Nijmegen op dit vlak is gemaakt en waarop verder wordt geborduurd.

- Xaviro Jokhoe (Flamingo Report): toepassing open data. Xaviro Jokhoe presenteerde de toepassing die hij met open data van de overheid heeft gemaakt. Flamingo Report bleek een interessante toepassing te zijn waar diverse databronnen met elkaar waren gecombineerd rondom informatie over diverse aspecten in je buurt. In een interactieve workshop werd deze toepassing nader toegelicht en besproken.

- Marcel Hopman & Eva Hendricks (Min. BZK): Herziening van de PSI Directive. Marcel en Eva waren aanwezig, namens Min. BZK, om een workshop te verzorgen over de ontwikkelingen die spelen rondom de PSI Directive. De PSI is de Europese Richtlijn op basis waarvan de Wet Hergebruik Overheidsinformatie is opgesteld. De Europese Richtlijn gaat worden herzien, dit betekent uiteraard dat dit gaat worden vertaald naar Nederlandse wetgeving.

Tot slot kwamen de aanwezigen weer bijeen voor de plenaire afsluiting. Een wrap-up van de dag werd gegeven. Uiteraard werd de gebruikersbijeenkomst afgesloten met een informele borrel waar diverse informatie tussen de aanwezigen werd uitgewisseld. Een geslaagde bijeenkomst!

Alle presentaties van de bijeenkomst zijn op deze pagina te vinden. 

Verslag gebruikersbijeenkomst 23 november 2018

Op vrijdag 23 november 2018 hield het Nationaal dataportaal van de Nederlandse overheid, data.overheid.nl, haar laatste gebruikersbijeenkomst van dit jaar. De bijeenkomst was goed bezocht. Het publiek was zeer divers van rijksoverheid tot academici, van decentrale overheden tot de gebruikers van data van de overheid. Een bijeenkomst waarin, zoals vanouds, veel praktische informatie over data met elkaar werd uitgewisseld.

De gebruikersbijeenkomst was in een nieuw jasje gestoken. Waar in het verleden veel plenaire presentaties plaatsvonden, was dit keer gekozen voor een opzet met diverse workshops. Met als bedoeling het nog interactiever te maken en de workshops beter te laten aansluiten bij de behoeften van de aanwezigen. Een opzet die voor herhaling vatbaar is bleek.

De bijeenkomst begon met een update met de laatste stand van zaken vanuit data.overheid.nl. Hayo Schreijer en Jelle Verburg gingen onder andere in op het nieuwe design van data.overheid.nl, de implementatie van DCAT 1.1, de inzet op referentie- en high value datasets en de activiteiten die in 2019 worden ondernomen. Eind 2018 gaat data.overheid.nl voorzien worden van een nieuw design, nieuwe functionaliteiten en de implementatie van DCAT 1.1 op het portaal.

Vervolgens gaven Joep van Genuchten en Paul Stapersma een interessante presentatie over Linked Energie Data. Een samenwerking tussen Alliander, Enexis en TNO op het energie domein heeft geleid tot een toepassing van linked data op dit domein. De resultaten van dit project werden gepresenteerd.

Na het plenaire gedeelte van de gebruikersbijeenkomst konden de aanwezigen kiezen uit drie workshops, namelijk:

- Dennis Ramondt (CBS): hoe open ik data? Dennis Ramondt ging, namens het CBS, dieper in op de historie van het CBS, hetgeen nu gebeurd op gebied van open data en de toekomst hiervan.

- Sander Janssen (Wageningen UR): toepassing open data. Sander Janssen presenteerde, namens de WUR, de toepassing die zij met open data van de overheid hebben gemaakt. De AgroDataCube bleek een interessante toepassing te zijn waar diverse databronnen met elkaar waren gecombineerd. In een interactieve workshop werd deze toepassing nader toegelicht en besproken.

- Hayo Schreijer (KOOP): hergebruik van open data. Hayo Schreijer nam, namens data.overheid.nl, de aanwezigen mee in de plannen van data.overheid.nl voor het instellen van een toepassingencatalogus op het portaal. In deze workshop werd de aanwezigen iets verteld over hoe andere landen impact meten en laten zien. Vervolgens konden de aanwezigen input aangeven over de concrete invulling van een toepassingencatalogus op data.overheid.nl.

Na de eerste workshopronde volgde de tweede workshopronde. Bestaande uit:

- Dick ter Steege (CBS): de wereld achter Statline. Dick ter Steege nam, namens het CBS, de aanwezigen mee in de wereld achter Statline. Zaken als wat kun je met Statline, hoe kun je Statline gebruiken, hoe wordt Statline gevuld en de organisatie achter Statline werden nader belicht.

- Martijn de Meulder (Waterkaart): toepassing open data. Martijn de Meulder presenteerde de toepassing die hij met open data van de overheid heeft gemaakt. De waterkaart bleek een interessante toepassing te zijn waar diverse databronnen met elkaar waren gecombineerd. In een interactieve workshop werd deze toepassing nader toegelicht en besproken.

- Gianfranco Cecconi (European Data Portal): gebruik DCAT/CKAN. Gianfranco Cecconi was aanwezig, namens het European Data Portal, om een workshop te verzorgen over de ontwikkelingen die spelen rondom het EDP. De portal gaat in 2019 over op andere software. Tevens werd in deze workshop stil gestaan bij de impact van open data in Europa en wat het EDP hierin kan betekenen.

Tot slot kwamen de aanwezigen weer bijeen voor de plenaire afsluiting. Een wrap-up van de dag werd gegeven. Frederika Welle Donker van de TU Delft gaf nog een korte toelichting over het onderzoek dat de Universiteit gaat uitvoeren namens het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Er wordt een online survey gehouden bij gebruikers.

Uiteraard werd de gebruikersbijeenkomst afgesloten met een informele borrel waar diverse informatie tussen de aanwezigen werd uitgewisseld. Een geslaagde bijeenkomst!

Alle presentaties van de bijeenkomst zijn hier te vinden. Tevens kunt u de online survey hier aan treffen.

Verslag gebruikersbijeenkomst 22 juni 2018

Vrijdagmiddag 22 juni vond de 2e gebruikersbijeenkomst in 2018 plaats van data.overheid.nl. Ditmaal was er voorafgaand aan het middagprogramma een workshop gepland ‘aansluiten op data.overheid.nl’. Deze workshop was bedoeld om meer ruimte te bieden om inhoudelijk in te gaan op de thema’s die spelen bij het aansluiten op het portaal. De workshop werd goed bezocht en ook het middagprogramma trok weer een volle zaal met een gemêleerd gezelschap, afkomstig van allerlei overheidsorganisaties en hergebruikers met verschillende motieven.

Ontwikkelingen data.overheid.nl
Traditiegetrouw werd iedereen meegenomen in de laatste ontwikkelingen bij data.overheid.nl door Productmanager Hayo Schreijer en Datamanager Jelle Verburg. Ditmaal werd bekendgemaakt dat data.overheid.nl een nieuwe look gaat krijgen het komende halfjaar. De huidige structuur en vormgeving gaat op de schop en wordt volledig vernieuwd, om de gebruiker beter van dienst te kunnen zijn in de toekomst. Daarnaast zal er ook op de achtergrond grondig technisch onderhoud plaatsvinden. Zoals tijdens de vorige bijeenkomst aangekondigd, is inmiddels de nieuwe DCAT-AP-DONL-1.1 ontwikkeld en wordt deze op korte termijn geïntroduceerd. Het overkoepelende NL-profiel van DCAT, zal later dit jaar volgen. Dit is een belangrijke stap richting uniformering van metadata, waardoor uitwisseling van datasets sterk zal vereenvoudigen.

Daarnaast zal er in de komende periode veel aandacht zijn voor High Value Datalijsten en Referentiedata. Door de nadruk te leggen op waardevolle datasets die een basis vormen om andere data goed te kunnen gebruiken (referentiedata), kunnen organisaties zich richten op het principe ‘belangrijke dingen eerst’. 

Praktijkbeproeving Open Data Standaarden
Nienke Langejan (VNG Realisatie) nam de groep mee in het ontwikkelingstraject van de High Value datasets en de Open Data Standaarden. Een vijftal High Value datasets zijn geselecteerd en voor deze 5 datasets zijn standaarden ontwikkeld. Dit proces en de leerpunten zijn samengevat in een handreiking en zal van nut zijn voor verdere ontwikkelingen van Open Data Standaarden. Daarnaast zal hierover zomer 2018 een visiestuk worden gepubliceerd. 

High value datasets bij de Waterschappen
Cindy Kortum & Guus Huls (Het Waterschapshuis) gaven een introductie over (open) data bij de waterschappen. Er werd inzicht gegeven in watersystemen en waterkeringen en welke datastromen dit oplevert. Uiteindelijk werd er ook aangeven dat er een deel van de data gepubliceerd moet worden, zoals Kadasterdata. Daarnaast is er een deel stuurinformatie, waarvan men graag wil dat dit wordt gepubliceerd en uiteindelijk is open data iets wat gepubliceerd kán worden. Er wordt al data gepubliceerd op PDOK en als er ruimte voor is kan er in de toekomst meer open data beschikbaar komen. Hierbij wil men gebruik maken van de High Value Datalijst. 

Referentiedata
Bieke van der Korst (KOOP) introduceerde de term ‘referentiedata’, data die de toegestane waarden bepaald voor bepaalde gegevens, en onmisbaar is om andere gegevens betekenis/context te geven, te categoriseren en om informatie uit heel diverse bronnen op een ondubbelzinnige manier met elkaar te kunnen verbinden. Er is behoefte aan een centrale voorziening voor referentiedata en KOOP heeft hiervoor een ‘proof of concept’ ontwikkeld, welke werd gedemonstreerd aan de groep. 

2CoolMonkeys – toepassing met open data
Na een korte pauze kwam Chris van Aart (2COOLMONKEYS) met een aantal prikkelende stellingen over open data, gevolgd door een kritisch, maar opbouwend verhaal over open overheidsdata. De kern van de presentatie was dat er ontzettend nuttige en mooie applicaties ontwikkeld kunnen worden op basis van open data, maar dat er aan het aanbod van open data wel het één en ander is op te merken. Er worden bijvoorbeeld allerlei datasets aangeboden, maar de inhoud van de datasets is niet altijd goed bereikbaar of van de juiste kwaliteit. Daarnaast is niet bekend hoe lang de data up-to-date gehouden zal worden, waardoor de continuïteit van een toepassing dus ook niet gegarandeerd kan worden. Als samenvattende conclusie gaf Chris aan om het openen van data te bekijken vanuit de bril van gebruikers. Zo kan open data ook echt waardevol worden. 

High value datasets bij de Provincies
Marianne de Nooij (Provincie Zuid-Holland) & Frank Verschoor (Provincie Gelderland) gaven een update over de status van de ontwikkeling van High Value Datalijsten en sets bij de Provincies. Er werd een voorlopige lijst met een zevental thema’s gepubliceerd. Vanuit deze thema’s zullen de High Value Datasets worden gedefinieerd. Na uitleg over de thema’s werd de groep aan het werk gezet en om concrete behoeften aan data binnen deze thema’s in kaart te brengen. Deze input wordt gebruikt om uiteindelijk 5 thema’s te kiezen, waarvan datasets uitgewerkt gaan worden. 

LocalFocus – toepassing met open data
Erik Willems, Developer van LocalFocus vertelde over hoe ze vanuit open data visualisaties en analyses nieuws en verhalen publiceren. Daarbij hebben ze een tool ontwikkeld, die automatisch ontwikkelingen in data herkent, hieruit visualisaties creëert en deze vervolgens met de juiste tekst publiceert via Twitter. Een inspirerend voorbeeld, hoe data een bron kan zijn voor meer inzicht in ontwikkelingen. 

Tot slot werd de gebruikelijke borrel in de skylounge op de 36e verdieping goed bezocht en kon iedereen uitgebreid met elkaar kennismaken en napraten onder het genot van een hapje en drankje.

Verslag gebruikersbijeenkomst 16 maart  (20-03-2018)

Op vrijdag 16 maart 2018 organiseerde data.overheid.nl de eerste gebruikersbijeenkomst van 2018. Een bijeenkomst waar veel animo voor was, gezien de vele aanmeldingen die er waren. De goede opkomst laat zien dat er veel belangstelling is voor de ontwikkelingen in het (open) data landschap. Er stonden dan ook interessante onderwerpen op het programma!

Ontwikkelingen data.overheid.nl

Hayo Schreijer opende de bijeenkomst met het programma van de middag en vervolgens gaf Jelle Verburg inzicht in de recente ontwikkelingen van data.overheid.nl. Vanuit data.overheid.nl gaat er vanaf april weer een kwaliteitscontrole worden uitgevoerd onder de data-eigenaren op data.overheid.nl. Begin juni worden de resultaten hiervan verwerkt in het register. Data.overheid.nl heeft sinds januari een nieuwe datamanager: Marlin den Boer. Marlin is de vervanger van Inger Waling die eind 2017 data.overheid.nl verliet voor een nieuwe uitdaging. Terugkijkend op Q1 2018 zagen we o.a. een sterke stijging in het aantal dataverzoeken en aanvragen voor ondersteuning bij het aansluiten op het platform.

In 2018 staan er belangrijke ontwikkelingen op het programma rondom data.overheid.nl. Er gaan resultaten uit de opgestelde gemeentelijke ‘High Value Datalijst’ toegevoegd worden op het platform. Dit zijn datasets die gezamenlijk essentieel worden gevonden en dit speciale ‘label’ ontvangen. Data.overheid.nl zal ook gezamenlijk met provincies overgaan tot het opstellen van een ‘High Value Datalijst’. Daarnaast krijgt het dataportaal een nieuw ‘jasje’ en gaat de Rijksoverheid huisstijl in de huisstijl van www.overheid.nl veranderen. Op de achtergrond zal er in 2018 ook het nodige technische onderhoud plaatsvinden en wordt er ook gewerkt aan een nieuwe metadata standaard DCAT 1.1. Last but not least zijn we ook, in samenwerking met het CBS en het Kadaster, bezig met het ontwikkelen van referentiedatasets. Dit zijn datasets met essentiële informatie die nodig zijn om andere datasets te kunnen gebruiken.

DCAT 1.1

Een belangrijk traject in Q1 en Q2 is het ontwikkelen van een nieuwe DCAT-metadata standaard voor Nederland en specifiek voor data.overheid.nl. Dit is van groot belang om op een goede manier datasets te kunnen uitwisselen. Meer informatie hierover kunt u hier vinden.

Ontsluiting van Financiële data in Drechtsteden

Joop Bruurs, Projectleider Open Data en Peter van Wijngaarden, Senior Adviseur Financiën bij de gemeente Drechtsteden lieten zien wat zij met open data doen en toonden voorbeelden van wat zij o.a. hebben gedaan met open data. Bijvoorbeeld het plotten van stembureau- en verkiezingsdata op de kaart en het openstellen van financiële data. 

European Data Portal: Open Data Maturity Report

Sem Enzerink van het Europees Data Portaal vertelde dat het Europese portaal de vindplaats is van publieke instellingen in heel Europa. Dit portaal haalt o.a. alle data op van de nationale open data portalen. Daarnaast publiceren zij jaarlijks een ‘Open Data Maturity Report’ waarmee ze inzicht geven in de volwassenheid van de nationale portalen in Europa. 

Doorontwikkeling databeleid in Nederland

Arie Scheer van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vertelde wat de plannen op korte termijn zijn betreffende data.overheid.nl. Daarna gaf Arie een doorkijkje richting het databeleid voor de lange termijn. Dit gebeurd ten behoeve van het actiepunt uit het actieplan Open Overheid: de Nationale (open) Data Agenda. Daarbij werd er ook om input gevraagd vanuit de aanwezigen uit de zaal. 

Real time data in Dataplatform

Arjen Hof van Civity liet zien hoe open data innovatief gebruikt kan worden voor slimme meldingen in de stad. Door verschillende datasets te combineren en gebruik te maken van sensordata ontstaat er zeer waardevolle informatie op een heel inzichtelijke manier.

Driebit: linked (open) data in de praktijk

Als slotstuk van deze informatieve middag gaven Bram Opdam (Co-founder & strateeg) en Vincent Jacobs (Business Developer) een presentatie over wat Driebit als Creatief Digitaal Bureau doet met o.a. Musea en Erfgoed collecties in combinatie met Linked Open Data. 

Traditioneel werd er afgesloten met een borrel op de 36^e verdieping, waar door de mist het uitzicht helaas beperkt was, maar veel bezoekers van de gebruikersmiddag genoten van een hapje en een drankje. Er werd van de mogelijkheid om te netwerken goed gebruik gemaakt en we kunnen dan ook spreken van een geslaagde gebruikersbijeenkomst.

Hier kunt u het volledige programma van deze middag bekijken en zijn alle presentaties als download beschikbaar.